Okazuje się, że nie każdy może skorzystać z produktów bankowych. Kredyty różnego rodzaju są udzielane jedynie wtedy, gdy potencjalny kredytobiorca wykazuje odpowiednią zdolność kredytową. To dzięki niej ryzyko kredytowe zostaje zminimalizowane, a klient uznawany jest za w pełni wiarygodnego oraz wypłacalnego. Co wchodzi w skład zdolności kredytowej? Na co banki zwracają szczególną uwagę? Kompendium wiedzy prezentujemy poniżej.
Co to jest zdolność kredytowa?
Zdolność kredytowa to pełna wiarygodność oraz wypłacalność klienta w banku w zakresie brania i regulowania należności z tytułu danego zobowiązania kredytowego. Każda instytucja bankowa, zanim wyda decyzję pozytywną, zweryfikuje zdolność kredytową. W ten sposób minimalizowane jest ryzyko ewentualnych zadłużeń w płatnościach.
Co istotne, każdy bank inaczej weryfikuje zdolność kredytową, dlatego też fakt, iż jedna instytucja odmówiła udzielenia finansowego wsparcia, wcale nie oznacza, że inny bank także nie będzie chciał podjąć współpracy. Sama zdolność kredytowa różni się też w zależności od rodzaju zobowiązania. Zupełnie inne warunki banki stawiają w przypadku kredytów gotówkowych na dowolny cel, a inne dla kredytów celowych, jak kredyt hipoteczny. Każdy produkt tego typu obarczony jest przecież innym poziomem ryzyka niewypłacalności.
Ta podstawowa zdolność kredytowa weryfikowana jest najczęściej na podstawie zaświadczenia o zarobkach, analizie wpływów na konto czy generowanego raportu BIK, w którym znajduje się historia kredytowa konkretnego kredytobiorcy. Zdarza się jednak, że kredyty gotówkowe mogą być udzielane na sam dowód osobisty. Tutaj wyróżnić można chociażby kredyt ratalny albo kredyty o niewielkiej wartości dla stałych klientów czy kredyty brane za pośrednictwem internetu.
Dodatkowe zabezpieczenia w ramach zdolności kredytowej
Dla danego typu kredytów bankowych niejednokrotnie wymagane są dodatkowe zabezpieczenia. W ich skład wchodzić może wkład własny, ten jest charakterystyczny, gdy pod uwagę bierzemy kredyt hipoteczny. Zobowiązanie w celu nabycia nieruchomości nie zostanie udzielone, jeśli potencjalny kredytobiorca nie wniesie przynajmniej 20% wartości kredytu. To ustalenia nie tylko samych banków, ale i normy unijne, zgodne z tzw. Rekomendacją S, która ma zabezpieczać interesy kredytobiorców oraz instytucji bankowych.
W ramach wkładu własnego klient banku może wnieść gotówkę albo inny rodzaj zabezpieczenia. Niejednokrotnie to zabezpieczenie oszczędności ulokowanych w instrumentach inwestycyjnych czy zastaw hipoteczny.
Zdolność kredytowa a historia kredytowa
Zdolność kredytowa to optymalna wiarygodność klienta względem wypłacalności nabytego zobowiązania. Aby mieć gwarancję, że klient wywiąże się ze wszystkich zapisów w umowie kredytowej, banki weryfikują raporty BIK. To w nich odnotowane są wszelkie zobowiązania, jakie posiada przyszły kredytobiorca. Co ciekawe, raport BIK uwzględnia także kredyty zaciągane w przeszłości oraz proces ich spłaty. Pozytywna historia kredytowa jest wtedy, gdy klient spłacał dotychczasowe kredyty w wyznaczonym terminie bez żadnych opóźnień. Pamiętajmy jednak, że brak historii nie działa korzystnie, bowiem bank nie wie, jak zachowa się jego klient w ramach regulowania należności. Właśnie dlatego zawsze warto przygotować odpowiednią historię, na przykład skorzystać z małego kredytu ratalnego i spłacić go w całości, zanim złoży się wniosek o duży kredyt hipoteczny.
Czy można brać kredyt bez zdolności kredytowej?
Jeśli zdolność kredytowa jest obowiązkowym czynnikiem, który wpływa na decyzję kredytową, to czy można uzyskać finansowe wsparcie bez weryfikacji wypłacalności? Jest to możliwe w niektórych przypadkach. Banki, by walczyć o klienta, oferują kredyty bez bik czy dodatkowych zabezpieczeń nowym klientom albo właśnie tylko tym stałym, już lojalnym. Kredyty bez zdolności kredytowej udzielane są z reguły na niską wartość i krótki czas trwania współpracy, za to na decyzję o ich udzieleniu kredytobiorca nie musi długo czekać – środki wypłacane są nawet tego samego dnia. Pod tym względem kredyty bez bik konkurują z chwilówkami.